بازنمایی جایگاه «امنیت انسانی» در سیره حکومتی امام علی(ع) بر مبنای فرامین حکومتی

امروزه مقوله «امنیت انسانی» مورد توجه سازمان ها و مجامع بین المللی بوده و مصوبات فراوانی در این خصوص وجود دارد. گرچه تاکنون تعریف جامع و مورد اتفاقی از امنیت انسانی ارائه نشده است، ولی همه صاحب نظران متفق اند که موضوع «امنیت انسانی»، در ارتباط میان حکومت ها و مردم بوده و حداقل دو پدیده «رهایی از ترس» و «رهایی از احتیاج» را شامل می شود. بر اساس آموزه های دین اسلام، انسان خلیفه خداوند در زمین بوده و از کرامت ذاتی برخوردار است. علاوه بر قرآن، در سیره نظری و عملی نبی مکرم اسلام(ص) و علی(ع) و سایر امامان همام(ع) به شأن و جایگاه والای انسان به ویژه تأمین امنیت او توجه شده است. با وجود آثار و پژوهش­های متعدد و گوناگون در خصوص جایگاه انسان در نزد پیشوایان دین، تاکنون در موضوع «امنیت انسانی» پژوهشی صورت نگرفته است. از این رو در مقاله حاضر با هدف تبیین جایگاه «امنیت انسانی» در نزد حضرت علی(ع)، به بررسی این مقوله در سیره حکومتی (سه بعد توزیعی، رویه ای و مراوده ای) ایشان پرداخته شده است. اساسی ترین مأخذ در این زمینه نامه های امام(ع) به کارگزاران و مأموران حکومتی است که در نهج­البلاغه و دیگر کتب تاریخی آمده است. برای دستیابی به این هدف، از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بهره گرفته­ شده است. یافته پژوهش نشان می­دهد که در فرامین حکومتی حضرت، تأمین «امنیت انسانی» زیرساخت و اساس هر نوع فعالیت پایدار حکومت است که موجب جلب اعتماد عمومی خواهد شد.